Deze Dag in de Geschiedenis

1922

Sterfdag GR hoogleraar astronomie J.C. Kapteyn (Jacobus Cornelius Kapteyn, 1851-1922). In 1877 werd hij de eerste hoogleraar sterrenkunde en theoretische mechanica aan de RUG. Oprichter van het 'sterrenkundig laboratorium' aan de RuG in 1896 (het kreeg pas na zijn dood de naam 'Kapteyn-laboratorium'). Pionier van wereldfaam, verrichtte baanbrekend onderzoek naar het Melkwegstelsel. Het 'Kapteyn Instituut' in Groningen en de 'Kapteyn Sterrenwacht' in Roden zijn naar hem genoemd.

1956

Geboortedag GR audiotechnicus, (muziek)producer, presentator en regisseur Ejo Dreise (Evert Johannes Dreise, 1956-2020), in Groningen. RTV Noord (1989-2017): o.a. "Uurtje Nederlands", "Muziek in bedrijf", "Dam op". Hij was eerder hoofd techniek bij OOG in Groningen. Bracht met zijn maatschappij Maura Music in Zuidbroek muziek uit van o.a. Ede Staal, Lianne Abeln, Wia Buze en andere noordelijke artiesten. Begon als procuratiehouder bij DNB. Hij overleed in 2020 aan kanker.

1961

Geboortedag GR presentator, samensteller en journalist Reinder Smith, in Groningen. Gespecialiseerd in historische onderwerpen. TV Noord: "Het verhaal van Groningen", "Vrouger", "Opsporing Noord", "Gedane Zaken", "Lijnentrekkers", "Noord Nieuws". Hij werkte eerder voor de Groningse stadsomroep OOG.

1971

Geboortedag GR politus en bestuurder Harald Bouman (Harald K. Bouman), in Hoogezand-Sappemeer. Partijloos (eerder GemeenteBelangen Eemsmond). Gemeenteraadslid en wethouder (2010-18) in de voormalige gemeente Eemsmond. In 2018-19 was hij 10 maanden burgemeester van Noordoostpolder, maar stapte plotseling op na onenigheid met de wethouders. Harfa-liefhebber.

1973

Geboortedag NL voetballer en trainer Lesmond Prinsen, in Heerenveen. Verdediger. Clubs: FC Omniworld (2006-07), BVO Emmen (2003-06), BV Veendam (1994-2003). Speelde eerder bij: Oranje Nassau, VV Drachten, Cambuur Leeuwarden, SC Heerenveen. In 2017 werd hij trainer van GSVV The Knickerbockers (TKB) in Groningen. Hij was eerder trainer van o.a. Nieuw Buinen, Velocitas 1897 en VV Wildervank. Hij studeerde technische bedrijfskunde aan de Hanzehogeschool in Groningen.

1976

In een brief aan GS van Groningen en Drenthe wijst minister Ruud Lubbers van Economische Zaken vijf Noordelijke zoutkoepels aan voor proefboringen t.b.v. de toekomstige ondergrondse opslag van radioactief afval: Pieterburen, Onstwedde, Gasselte, Schoonlo en Anloo. Begin van vele jaren van politieke discussies, acties en felle protesten. De proefboringen zouden er niet komen.

1981

Geboortedag NL acteur en dj Egbert Jan Weeber, in Groningen. Groeide op in Haren. Films: "Oesters van Nam Kee", "Van God los", "Eilandgasten", "Hartenstraat", "Wonderbroeders", "Storm: letters van vuur", "Redbad". TV: series "Seinpost Den Haag" (of "Seinpost D.H."), "Feuten", "Moeder, ik wil bij de revue", "Bloedverwanten", "Bagels & bubbels". Radio: In 2005 presenteerde hij "Spam" op 3FM.

1998

De RUG verleent een eredoctoraat in de geschiedenis en de politieke wetenschappen aan de Duitse oud-bondskanselier Helmut Kohl (1930-2017), en looft 'zijn intellectuele capaciteiten en zijn historisch inzicht'. Kohl, die later in opspraak raakt door een zwart-geld-affaire, komt pas in oktober 2000 naar Groningen om zijn eredoctoraat te aanvaarden.

2008

Paus Benedictus XVI benoemt mgr. dr. Gerard de Korte (53) tot nieuwe diocesaan bisschop van het Bisdom Groningen-Leeuwarden. Hij volgt Wim Eijk op, die is benoemd tot aartsbisschop van Utrecht en leider van de RK kerk in Nederland (in 2012 zou Eijk kardinaal worden). Mgr. De Korte zou op 13-09-2008 in de Sint-Jozefkathedraal in Groningen worden geïnstalleerd. Hij was eerder o.a. hulpbisschop van het Aartsbisdom Utrecht en deken van het dekenaat IJssellanden. In 2016 vertrok hij naar Den Bosch. In Groningen zou hij worden opgevolgd door bisschop Ron van den Hout.

1924

Geboortedag NL feministe en journaliste Liesbeth den Uyl-van Vessem (1924-90), in Amsterdam. Ze was echtgenote van PvdA-politicus en premier Joop den Uyl (1919-1987). Ze bekleedde bestuursfuncties in PvdA en VARA. Publiceerde in o.a. 'Opzij', 'Het Parool' en 'Vrij Nederland'. In 1989-90 schreef ze een column in het weekblad 'Margriet'. Moeder van bestuurder-politicus Saskia Noorman-den Uyl. Ze overleed in 1990.

1951

Geboortedag NL presentator en zanger Henny Huisman (Hendrikus Josephus Anthonius Huisman ), in Zaandam. TV: o.a. "Soundmixshow", "Playbackshow", "Miniplaybackshow”, "Henny Huisman Show", "Supriseshow". Groep: 'Lucifer' (songs: "House for sale", "Scarlet lady", "Morning sun"). Solo: "You’d be my inspiration" (als 'Wilson en Henny'), "Reach out and touch" (met 'The Soundmixers'), "Gimme that" (met 'Tennis'), 'k Zou best beroemd willen zijn", "Snuitje", "De staart van Snuit". In 2017 is in Hoogeveen een 'Henny Huisman Museum' geopend.

1967

Geboortedag NL presentatrice en actrice Irene Moors (Irene Lucia Moors), in Alkmaar. Groeide op in Haarlem. TV: presenteerde "Dit is Disney" (NCRV), "Telekids" (RTL-Véronique), "Hitbingo"; "Life & Cooking" en "De TV Kantine" (met Carlo Boszhard, RTL4). Beste NL televisievrouw 2002. Maakte ook een "Telekids"-speelfilm. Speelde in de soap-parodie "Pittige tijden". Radio: RTL FM (2006). In 1995 scoorde ze als zangeres een nummer 1-hit in NL met een kinderversie van "No limit" (met 'De Smurfen'). In 2016 stapte ze over van RTL naar SBS.

1973

Sterfdag NL omroeppionier en radioman Willem Vogt (1888-1973). Mede-oprichter van de AVRO. Hij nam bij de NSF (Nederlandse Seintoestellen Fabriek) in Hilversum in 1923 het initiatief voor de radiouitzendingen van de HDO (Hilversumse Draadloze Omroep). Hij was vanaf de start in 1927 tot 1952 AVRO-directeur, tot hij een conflict kreeg met AVRO-voorzitter De Clerq, en ontslag nam. Daarna werkte hij tot zijn dood bij de Nozema. Schreef en vertaalde hoorspelen.

1997

In Nieuw-Amsterdam rolt de politie een valsgeldbende op. Bij een inval in een drukkerij wordt voor 3,5 miljoen gulden aan valse honderdjes gevonden. Vier mensen worden aangehouden. In eerdere maanden was een groot aantal valse honderd-gulden-biljetten opgedoken in o.a. Drenthe en Groningen.

2000

De Britse douane in Dover, Engeland vindt in een afgesloten container op een Nederlandse vrachtwagen de lijken van 58 gestikte Chinese illegalen, 54 mannen en 4 vrouwen. De truck was overgestoken met een veerboot uit Zeebrugge, België. De NL chauffeur, Perry Wacker (33) uit Rotterdam, wordt aangehouden, hij zou tot 14 jaar celstraf worden veroordeeld. Bij de mensensmokkel blijken tientallen Nederlanders, Britten en Chinezen betrokken.

1815

De Slag bij Waterloo: Napoleon Bonaparte (1769-1821) wordt verslagen door een gezamenlijke Britse, Duitse, Pruisische en Nederlandse troepenmacht o.l.v. de hertog van Wellington (1769-1852) en de Pruisische maarschalk Gebhard Leberecht von Blücher (1742-1819). Napoleon hoopte de legers van Wellington en Blücher uiteen te drijven om ze apart te kunnen vernietigen maar dat mislukte. Toen de Franse stellingen bezweken onder de overmacht sloeg het Franse leger op de vlucht. Napoleon werd vervolgens gedwongen om afstand te doen van de troon, en werd verbannen naar Sint-Helena.

1880

Sterfdag Zwitsers-Amerikaanse pionier John Sutter (John Augustus Sutter, 1803-80). Ikoon van Californië. Hij stichtte in 1841 'Fort New Helvetia' of 'Sutter's Fort', op de plaats van de huidige hoofdstad Sacramento. In 1848 vond James W. Marshall (1810-85), een werknemer van Sutter, goud bij het bouwen van een houtzagerij, wat de Californische goldrush in gang zette. Maar Marshall en Sutter zouden niet rijk worden van de vondst. Sutter moest zijn eigendommen in 1858 zelfs opgeven, en verhuisde naar de oostkust, waar hij jarenlang tevergeefs om restitutie lobbyde.

1884

Geboortedag Frans politicus en 72ste premier Edouard Daladier (1884-1970), in Carpentras. Parti radical. Hij was minister-president in 1933, gedurende enkele weken in 1934, en van 1938-40. Tijdens WO-II vluchtte hij naar Marokko maar werd daar gearresteerd, en in 1942 berecht wegens landverraad. Hij werd overgedragen aan de Duitse bezetter die hem in kamp Buchenwald opsloot, waar hij in 1945 werd bevrijd door de geallieerden. Na de oorlog hervatte hij als tegenstander van Charles de Gaulle (1890-1970) zijn politieke carrière. Hij overleed in 1970.

1892

De eerste macademia-notenbomen worden geplant op Hawaii. Het initiatief zou uitgroeien tot een grote notenindustrie.

1936

Sterfdag Russische schrijver-literator Maksim Gorki (Aleksej Maksimovitsj Pesjkov 1868-1936). Hij sterft onder verdachte omstandigheden (mogelijk door vergiftiging). Grondlegger van het 'socialistisch realisme'. Stichtte in 1906 een 'school voor revolutionairen' op Capri. Schreef: "De moeder" "Foma Gordejev', "Zesentwintig mannen en een meisje"; autobiografisch werk ("Kinderjaren", "Onder de mensen", "Mijn universiteiten"); en tientallen toneelstukken en filmscripts.

1947

Geboortedag Canadese actrice Linda Thorson (Linda Robinson), in Toronto. TV, film en theater. TV: speelde 'Tara' in de serie "De Wrekers" (als opvolgster van 'Emma Peel', gespeeld door Diana Rigg). Andere series: "Emmerdale", "Emily of new moon". Films: "Valentino", "The Greek tycoon", "The other sister", "Curtains", "Blind justice", Half past dead", "The second time around".

1979

Ondertekening wapenreductieverdrag SALT-2 in Wenen, door de Amerikaanse president Jimmy Carter en Sovjet president Leonid Brezjnev (1906-82). De overeenkomst, bedoeld om uiteindelijk het aantal nucleaire wapens te beperken, bevat de afspraak om het aantal lanceerinstallaties te beperken. SALT staat voor 'Strategic Arms Limitation Treaty'.

1923

Geboortedag NL violist en concertmeester Herman Krebbers (1923-2018), in Hengelo (Ov.). Bijnaam: 'de Hollandse Paganini'. Vioolvirtuoos. Hij was concertmeester van het 'Residentie Orkest' (van 1950-62) en het 'Koninklijk Concertgebouworkest' (van 1962-80). Vriend en muzikaal partner van violist Theo Olof (1924-2012). Befaamd leermeester, van o.a. Emmy Verhey, André Rieu en Vera Beths. Hij woonde zijn laatste levensjaren in Tilburg en gaf thuis nog steeds vioolles. Hij overleed in 2018.

1938

Geboortedag US violist-zanger Don Sugarcane Harris (Don Francis Bowman Harris, 1938-99), in Pasadena, Californië. Groepen: 'Don & Dewey' (met Dewey Terry, songs: "Jungle hop" "Koko Joe", "Justine"), 'Frank Zappa and The Mothers of Invention' (song: "Willy the pimp"), 'John Mayall and The Bluesbreakers' (song: "Blue fox"). Hij overleed in 1999 na een leven vol drank- en drugsproblemen.

1942

Geboortedag US basgitarist Carl Radle (Carl Dean Radle, 1942-80), in Oklahoma City. Groepen: 'Derek and The Dominoes', 'Delaney & Bonnie and Friends'. Speelde ook bas bij o.a. 'Gary Lewis and The Playboys', Eric Clapton, George Harrison, Leon Russell, J.J. Cale en Dr. John. Was eerder lid van Joe Cocker's 'Greatest Show On Earth'. Alcoholist, hij overleed in 1980 aan een nierkwaal.

1942

Geboortedag NL dirigent Hans Vonk (1942-2004), in Amsterdam. Nederlands Symfonie Orkest, Radio Symfonie Orkest, Radio Philharmonisch Orkest (1973-79), Nederlandse Opera (1976-85), Haags Residentie Orkest (1980-91), Nederlands Kamerorkest, St. Louis Symphony Orchestra. Hij overleed in 2004 aan een spierziekte.

1942

Geboortedag Britse zanger-songwriter en multi-instrumentalist sir Paul McCartney (James Paul McCartney ), in Liverpool. Groepen: The Beatles, Wings. Songs: "Band on the run", "Another Day", "Coming up", "We all stand together". Schreef de hitsong "Woman" van Peter & Gordon onder het pseudoniem 'Bernard Webb'. Hij was van 1969 tot haar dood getrouwd met fotografe, dierenbeschermster, voedselproducente en zangeres Linda Eastman (1941-1998), en van 2002-06 met ex-model en anti-landmijnactiviste Heather Mills (1967). In 2011 trouwde hij met Nancy Shevell.

1946

Geboortedag NL zanger-liedjesschrijver en gitarist Hans Sanders (1946-2007), in Den Bosch. Oprichter van de groep 'Bots'. Sociaal-geëngageerde pop in Nederlands en Duits. Liedjes: "Zeven dagen lang" (ook met Ali B), "Popmuzikant", "Het lied van de werkende jeugd", "Wie zwijgt stemt toe", "Ali ouwe Turk", "Je voelt pas nattigheid als je droog komt te staan", "Diese Nacht". Hij begon in de groep 'De Rockets' van Peter Koelewijn. Hij overleed in 2007.

1947

Geboortedag US zangeres Sandy Posey (Sandra Lou Posey), in Jasper, Alabama. Songs: "I take it back", "Single girl", "Born a woman", "Don't", "Something I'll remember", "try home", "Can't get used to sleeping without you". Ze zong van 1966-69 in achtergrondkoortjes op elpees van Elvis Presley. Vanaf de jaren '80 werkte ze voornamelijk als sessiezangeres.

1950

Geboortedag NL zangeres en actrice Heddy Lester (Hendrika Georziena Affolter, Heddy Affolter), in Amsterdam. Theater, televisie, film. Zong: "De mallemolen", ze werd daarmee twaalfde op het Eurovisie Songfestival 1977, een liedje geschreven door de Groninger Wim Hogenkamp (1947-89). Film: "De tranen van Maria Machita". TV: serie "Trojaanse vrouwen van Euripides" (2000-02). Ze speelde in diverse musicals en theaterproducties.

1953

Geboortedag US gitarist Jerome Smith (1953-2000), in Hialeah, Florida. Groep: 'KC and The Sunshine Band'. Songs: "That's the way I like it", "Give it up", "I'm your boogie man", "Please don't go", "(Shake, shake, shake) shake your booty". Smith werd na zijn muziekcarrière bulldozerchauffeur in Florida. In 2000 werd hij bij een ongeluk overreden door zijn eigen bulldozer, waar hij van af was gevallen.

1961

Geboortedag Engelse zangeres-songwriter Alison Moyet (Genevieve Alison Jane Moyet), in Basildon, Essex. Bijnaam: 'Alf'. Songs: "All cried out", "Love resurrection", "That ole devil called love", "This house", "Is this love", "Weak in the presence of beauty", "Reassuring pinches". Ze vormde in de jaren '80 het duo 'Yazoo' ('Yaz' genoemd in de V.S.) met Vince Clarke (songs: "Don't go", "Only you", "Situation"). Ze staat in de top 5 van best verkopende Britse zangeressen ooit.

1963

Sterfdag NL acteur en tenor Hans Kaart (1920-63), in Amsterdam. Mislukte operatie in Lugano, Italië. Begon als acteur (films: "Fanfare", "Dorp aan de rivier", "Het wonderlijke leven van Willem Parel", "Sterren stralen overal") maar werd vooral beroemd als opera-tenor. Hij was getrouwd met de Schotse mezzo-sopraan Caroline Raitt, beter bekend als Caroline Kaart (1931-2020).

1971

Geboortedag US toetsenist Alex Vanderpool (Nate Bernard Morris), in South Philadelphia. Groep: 'Boyz II Men'. Songs: "End of the road", "One sweet day", "I'll make love to you", "On bended knee".

1975

Geboortedag Britse zangeres-songwriter Jem (Jemma Griffiths), in Penarth, Wales. Songs: "They", "Just a ride", "Wish I", "It's amazing", "Save me", "I want you to...", "Keep on walking", "Beachwood Canyon".

1976

Geboortedag Belgische zangeres Laura Lynn (Sabrina Tack), in West-Vlaanderen. Schlagers. Liedjes: "Je hebt me 1000 maal belogen", "Stille dromen", "Jij doet de wolken verdwijnen". Ze is ook gediplomeerd schoonheidsspecialiste.

1978

Geboortedag Belgische zangeres Kathleen Aerts, in Geel. Groep: 'K3', tot 2009. Peuterpop. Liedjes: "Tele-Romeo", "Mama's en papa's", "Heyah mama", "Yèke yèke", "Blub ik ben een vis", "Alle kleuren", "Toveren", "Feest", "Oya lélé", "Liefdeskapitein", "Kuma he", "Borst vooruit". Kathleen stopte in 2009 met K3.

2005

Sterfdag GR zanger en liedjesschrijver Peter Buwalda (Jacob Teye Buwalda, 1924-2005). Geboren in Warfhuizen. Trad met Groningstalige liedjes op voor de RON en de RONO (voorlopers van RTV Noord). Hij richtte in de jaren '50 de Groningse groep 'De Neutenbikkers' op, als tegenhanger van de Drentse 'Triantha's'. Laidjes: "Doadels", "Van haarten". Schreef en zong "Dat is Martinistad". In de jaren '60 zong hij ook samen met Grethe de Vink. Hij werkte o.a. bij de servicedienst van Philips. N.b.: niet te verwarren met RON-verslaggever en presentator Piet Buwalda (1925-2016).

2007

Sterfdag US zanger-songwriter en producer Hank Medress (1938-2007). Longkanker. Groep: 'The Tokens'. Zong eerste tenor. Songs: "The lion sleeps tonight" ("Mbube"), "B'wa Nina", "Tonight I fell in love". Produceerde hitsongs voor o.a. 'The Chiffons' ("He's so fine"), 'Tony Orlando and Dawn', Melissa Manchester en Dan Hill.

2011

Sterfdag US saxofonist en acteur Clarence Clemons (1942-2011). Gevolgen van een beroerte. Bijnaam: 'The Big Man'. Groep: 'Bruce Springsteen's E Street Band', 1972-89 en 2002-11. Songs: "Born to run", "Sherry Darling". Solo: "You're a friend of mine" (met Jackson Browne), "Temptation". TV: serie "Nash Bridges". Films: kleine rollen in "New York New York", "Fatal instict", "Blues Brothers 2000". Speelde ook bij o.a. Joe Cocker, Joan Armatrading, Aretha Franklin, Jerry Garcia en Lady Gaga.

2018

Sterfdag US rapper en zanger-songwriter XXXTentacion (pseudoniem van Jahseh Dwayne Onfroy, 1998-2018). Hij wordt doodgeschoten in Deerfield Beach, Florida. Nummers: "SAD!", "Jocelyn Flores", "falling down" (met Lil Peep), "Moonlight", "Bad!", "Look at me!", "Again" (met Noah Cyrus). Hij werd vervolgd wegens o.a. illegaal wapenbezit, mishandeling en het plegen van een overval.

2020

Sterfdag Engelse zangeres-songwriter en actrice dame Vera Lynn (Vera Margaret Welch, 1917-2020), in Londen. Bijnaam: 'the Forces' Sweetheart'. Songs: "White cliffs of Dover", "We'll meet again", "You can't be true, dear", "Auf wiederseh'n sweetheart", "There'll always be an England". Radio: "Sincerely yours" (WO-II). Films: "We'll meet again", "One exciting night", "Venus fra vestø", "Meet again" 2014. Weldoenster, kwam op voor veteranen, gehandicapte kinderen en de strijd tegen borstkanker.