20 maart
Aanval op Irak 2003

20 maart in Groningen
1882
Geboortedag GR bestuurder Fredrik Adolf Beins (1882-1968), in Borger. Hij was burgemeester van Vlagtwedde van 1922-46. Naar hem is 'Burgemeester Beinsdorp' genoemd bij Ter Apel (gebouwd vanaf 1925). Omstreden man: in de jaren '30 staken veel ontsnapte gevangenen uit de strafkampen in het Duitse Emsland de grens over, maar Beins adviseerde deze vluchtelingen niet te helpen omdat het 'allemaal misdadigers' zouden zijn (terwijl er veel politieke vluchtelingen bij waren). Na de bevrijding werd hij geschorst als burgemeester. Hij was eerder gemeentesecretaris in Hasselt en Franekeradeel. Hij overleed in 1968 in Bilthoven.
1909
Sterfdag GR kunstschilderes Sientje van Houten (Sina of Sientje Mesdag-van Houten, 1834-1909). Geboren in Groningen. Haar vader had een houtzagerijmolen aan het Damsterdiep. Echtgenote van H.W. Mesdag (Hendrik Willem Mesdag, 1831-1915); ze hielp hem bij het schilderen van zijn 'Panorama Mesdag' en werd ook zelf in het panorama afgebeeld, zittend achter haar schildersezel. Ze schilderde zelf vooral landschappen, stillevens en portretten. Eén van haar broers was Samuel van Houten (1837-1930), die van 1894-97 minister van Binnenlandse Zaken was.
1972
De GR PvdA-politicus en landbouwer Sicco Mansholt (1908-95) uit Ulrum wordt benoemd tot voorzitter van de Europese Commissie (1972-73).
1973
Geboortedag GR schrijver, kunstschilder en muzikant David de Poel, in Groningen. Hij groeide op in Bedum. Verhuisde in 1994 naar Amsterdam. Werk: "Mannen in pakken: de grootste viezeriken die er zijn", "Blauwzeer", "De buitenstaander", "Het verraad", "De pijn", "Awopbopaloomopalopbamboom", "Kleine jongens in het groot". Biograaf van schrijver Frans Pointl (1933-2015) en van schrijver en dichter René/Renate Stoute (1950-200). Hij is ook drummer.
1999
De GR korfballers van Nic. staan in de nationale korfbal-zaalfinale in Rotterdam-Ahoy tegenover PKC, maar ze verliezen kansloos met 25-14.
2004
De door relatieproblemen ontregelde Frank V. (36) veroorzaakt -bij een zelfmoordpoging- een zware gasexplosie in de woning van zijn ex-vriendin aan de Woldweg in Kropswolde. Van de al eerder gealarmeerde politie en brandweer raken vier agenten en vijf vrijwillige brandweerlieden gewond. Frank V. loopt alleen lichte brandwonden op. De woning wordt volledig verwoest. Enkele naastgelegen woningen en diverse auto's raken ernstig beschadigd.
2013
Marum heeft een nieuwe burgemeester: het is Henk Kosmeijer (52, PvdA), die van 1995-2013 wethouder was van Eelde en Tynaarlo. Hij is geboren in Groningen en volgt burgemeester Tjeerd van Bekkum op, die in 2012 naar Smallingerland was vertrokken.
20 maart in Nederland
1602
Oprichting van de 'Vereenigde Oost-Indische Compagnie' (VOC). Deze staats-handelsvereniging ontstaat dankzij een door Johan van Oldenbarnevelt (1547-1619) voorbereide fusie van een aantal z.g. 'voorcompagnieën'. Was belangrijk voor de bloei van Nederland tijdens de Gouden Eeuw, maar maakte zich in de handelsgebieden schuldig aan onderdrukking, uitbuiting en wreedheden (o.a. in het huidige Indonesië). De VOC zou door historici later 'de eerste multinational ter wereld' worden genoemd.
1634
Geboortedag Friese theoloog en predikant Balthasar Bekker (1634-98), in Metslawier. Hij studeerde in Groningen (bij Jacob Alting) en Franeker. Pionier in de bestrijding van bijgeloof en heksenjacht. Schreef "De betoverde weereld", waarin hij afrekende met het geloof in spoken, heksen en duivels, het boek gaf de aanzet tot afschaffing van de heksenvervolgingen.
1931
Geboortedag Drentse politicus en bestuurder Henk Weidgraaf (1931-2006), in Vries. PvdA. Gedeputeerde van Drenthe (1985-95). Hij was van 1970-85 gemeentesecretaris in Beilen, en daarvoor ambtenaar in Oude Pekela en Opsterland. Hij was na zijn pensionering nog een jaar waarnemend burgemeester van Schoonebeek. Hij overleed in 2006.
1934
Sterfdag koningin Emma (Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, 1858-1934, prinses van Oranje-Nassau, prinses van Waldeck-Pyrmont). Longontsteking. Ze was de tweede echtgenote van koning Willem III (1817-90) en de moeder van de latere koningin Wilhelmina (1880-1962). Ze was koningin-regentes van 1890-98 en werd 'koningin moeder' genoemd. Feitelijk was ze het eerste vrouwelijke staatshoofd van Nederland.
1955
Geboortedag NL politicus, presentator en huisarts Rob Oudkerk (Robert Herman Oudkerk), in Amsterdam. PvdA. Hij was wethouder van Amsterdam maar werd in 2004 tot aftreden gedwongen na publiciteit over zijn bezoek aan prostituees en drugsgebruik. Hij was eerder o.a. Tweede-Kamerlid (1994-2002), presentator NCRV-televisie ("Volgende patiënt"), huisarts en wetenschappelijk medewerker aan de RUG in Groningen (1986-90). Schreef: "Geen weg terug". Radio: in 2014-15 presenteerde hij "1 op straat" (NTR) op Radio 1; vanaf 2016 presenteerde hij het live-debatprogramma "Kwesties".
1970
Geboortedag NL presentatrice, nieuwslezeres en journaliste Sophie Verhoeven, in Amsterdam. TV: presentatrice en redactrice NOS Journaal. Radio: "NOS headlines" (3FM), nieuwslezer op NPO Radio 1 en co-presentatrice "Radio 1 Journaal". Ze begon bij AT5. Werkte in 2002 voor een Australisch radiostation.
1971
Geboortedag NL actrice en cabaretière Plien van Bennekom, in Huizen. Cabaretduo 'Plien & Bianca' (met Bianca Krijgsman). Theater, televisie en film. TV: serie "Koefnoen" (ook teksten), typetjes in "Kanniewaarzijn" (Vara). Films: "All stars", "Minoes", "Rosenstrasse", "Erik of het klein insectenboek".
1973
Geboortedag NL presentatrice en actrice Yvon Jaspers (Yvon José Jaspers), in Boxtel. TV: "Boer zoekt vrouw" (KRO), diverse kinder- en jeugdprogramma's (o.a. "Klokhuis"), "Wie is.. de mol", "Ranking the stars" (BNN), "Wonderen bestaan", "Nederland te koop", "Over mijn lijk", "Liefs uit..". Acteerde in de RTL4-soap "Rozengeur en wodka lime" (stewardess 'Robin') en de serie "Het recht van de zwakste" (EO). Schreef ook kinderboeken en een column in de 'Viva'.
1977
Geboortedag NL politicus-bestuurder Wouter Koolmees, in Capelle aan den IJssel. D66. In 2017 werd hij minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte III. Van 2010-17 zat hij in de Tweede Kamer. Verkozen tot 'politiek talent van 2010'. Hij begon als ambtenaar op het ministerie van Financiën.
1997
Sterfdag NL omroepman Joop Landré (1909-97). Oprichter en eerste directeur van de TROS. Hij ging in 1974 met pensioen. Presenteerde daarna het radioprogramma: "De duvel is oud" (op 10-3-1997 was zijn laatste uitzending, tien dagen voor zijn dood op 87-jarige leeftijd). Hij was eerder o.a. redacteur bij De Telegraaf, perschef bij Philips, directeur van de 'Regerings Voorlichtings Dienst', en directeur van Polygoon. Vader van acteur Lou Landré.
2000
De Amsterdamse beurs fuseert onder de naam 'Euronext' met de beurzen van Parijs en Brussel. Euronext wordt in Amsterdam gevestigd. De beurs zal tot 10 uur 's avonds en mogelijk ook op zaterdag open zijn.
2000
Politicus-bestuurder Willem Vermeend (PvdA) is -tot 2002- de nieuwe minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hij volgt Klaas de Vries op, die op zijn beurt de afgetreden Bram Peper opvolgde als minister van Binnenlandse Zaken. Vermeend was van 1994-2000 staatssecretaris van Financiën in het eerste en tweede kabinet-Kok. Hij zou na de verkiezingsnederlaag van de PvdA in 2002 uit de Tweede Kamer -en uit de politiek- stappen.
2004
Sterfdag prinses Juliana (Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina, 1909-2004). Gevolgen van longontsteking. Dochter van prins Hendrik (1876-1934) en koningin Wilhelmina (1880-1962). Ze was koningin van Nederland van 1948-80. Trouwde in 1937 met Bernhard van Lippe Biesterfeld (1911-2004), het paar kreeg vier dochters: Beatrix (1938, volgde haar in 1980 op), Irene (1939), Margriet (1943), Marijke/Christina (1947-2019). Ze leefde haar laatste jaren in afzondering op paleis Soestdijk omdat ze leed aan 'geheugenproblemen' en een zwakke gezondheid.
2012
Sterfdag NL radiomaker, kinderliedjesschrijver en koordirigent Herman Broekhuizen (1922-2012). Oprichter 'Minjon' (1953), de jeugdafdeling van de AVRO radio, die een groot aantal succesvolle radiomakers voortbracht. Maakte bijna 30 jaar lang -samen met Lily Petersen- voor de AVRO het radioprogramma "Kleutertje luister" (1946-1975); in dit programma werden verhaaltjes verteld en liedjes gezongen met kinderen. Hij schreef kinderliedjes als "Elsje Fiederelsje", "Opa Bakkebaard", "Onder hele hoge bomen", "Een treintje ging uit rijden" en "Vlieg op dikke vlieg".
20 maart in Wereld
1815
Napoleon Bonaparte (1769-1821) trekt met zijn volgelingen Parijs binnen na zijn gedwongen verblijf op Elba. Hij komt voor nog 'honderd dagen' aan de macht, tot zijn nederlaag in de Slag bij Waterloo op 28 juni 1815.
1828
Geboortedag Noorse toneelschrijver en dichter Henrik Ibsen (Henrik Johan Ibsen, 1828-1906), in Skien. Hij behoort tot de 'grote vier van de 19e-eeuwse Noorse literatuur'. Werk: "Peer Gynt", "Catilina", "Een poppenhuis", "De wilde eend", "De vrouw van de zee", "Bouwmeester Solness", "Als wij doden ontwaken". Hij begon als apothekersassistent. Hij overleed in 1906 na een reeks hersenbloedingen.
1854
In the Verenigde Staten wordt de 'Republican Party' (Republikeinse Partij) officieel opgericht, in Ripon, Wisconsin. De partij werd aanvankelijk gezien als progressief, voornaamste reden voor de oprichting was verzet tegen de geplande uitbreiding van de slavernij.
1908
Geboortedag Engelse acteur, regisseur en auteur sir Michael Redgrave (Michael Scudamore Redgrave, 1908-85), in Bristol. Films: "The lady vanishes", "The quiet American", "The go-between", "The dam busters", "Mourning becomes Electra", "The importance of being earnest", "1984". Zoon van acteur Roy Redgrave (1871-1922) en actrice Margaret Scudamore (1884-1958), vader van actrices Vanessa Redgrave en Lynn Redgrave en acteur Corin Redgrave. Ook diverse andere familieleden werden bekende acteurs. Hij overleed in 1985 aan de ziekte van Parkinson.
1950
Geboortedag US acteur William Hurt (William McChord Hurt), in Washington DC. Film en theater. Films: "The big chill", "Smoke", "The accidental tourist", "Body heat", "Broadcast news", "A.I.: artificial intelligence", "The flamingo rising", "Children of a lesser God", "Changing lanes", "The village", "Lost in space", "The king", "A history of violence", "Mr. Brooks", "Winter's tale". Oscar voor "Kiss of the spider woman". TV: serie "Damages". Hij is een ervaren piloot. Was van 1971-81 getrouwd met actrice Mary Beth Hurt.
1957
Geboortedag US regisseur, scriptschrijver, acteur en producer Spike Lee (Shelton Jackson Lee), in Atlanta, Georgia. Regie: "Jungle fever", "Clockers", "Do the right thing", "Malcolm X", "Mo' better blues", "Get on the bus", "Bamboozled", "Summer of Sam", "Jim Brown all American", "Inside man", "Oldboy", "Chi-Raq". Script-Oscar voor "BlacKkKlansman" (ook regie). Hij noemt zijn films: "A Spike Lee joint". TV: series "Sucker Free City" en "Shark".
1958
Geboortedag US actrice Holly Hunter (Holly P. Hunter), in Conyers, Georgia. Films: "The burning", "The firm", "Broadcast news", "Raising Arizona", "Always", "Goodbye hello", "Levity", "Thirteen", "Living out loud", "Nine lives", "The big white", "Jackie", "Strange weather", "The big sick". Oscar voor haar hoofdrol in "The piano". TV: series "Grace" en "Top of the lake". Ze was van 1995-2001 getrouwd met de Poolse filmmaker Janusz Kaminski.
1964
Sterfdag Ierse schrijver, toneelschrijver en dichter Brendan Behan (1923-64). Gevolgen van alcoholmisbruik en diabetes. Anti-Britse activist, IRA-lid (zat daar twee keer voor in de cel). Rumoerige rebel en drankorgel (hij omschreef zichzelf als 'een drinker met een schrijfprobleem'). Hij schreef zowel in het Iers-Gaelisch als in het Engels. Hij wordt gezien als een van de succesvolste Ierse toneelschrijvers van de 20e eeuw. Schreef: "The hostage", "The big house", "Borstal boy".
1972
Een autobom van de IRA kost in Donegal Street in Belfast zes mensen het leven. Er zijn 150 gewonden.
1980
's Ochtends vroeg zinkt het zendschip 'MV Mi Amigo' van Radio Caroline in de monding van de Thames, nadat het in een storm bij Southend van haar ankers was geslagen. De Mi Amigo deed vanaf maart 1964 dienst als zendschip voor o.a. 'Radio Nord', 'Radio Atlanta' en 'Radio Caroline South'. De tweede zender aan boord werd o.a. gebruikt door 'Radio Mi Amigo'. De opvarenden kunnen juist op tijd van boord worden gehaald. Het schip zou niet geborgen kunnen worden.
1999
De Zwitser Bertrand Piccard en de Brit Brian Jones maken met de 'Breitling Orbitor' de eerste non-stop ballonvlucht rondom de aardbol. Ze doen er 19 dagen over, en krijgen er een Olympische medaille voor.
2003
Begin van 'Operation Iraqi Freedom', de Amerikaans-Britse oorlog tegen het regime van Saddam Hoessein in Irak. Bagdad wordt getroffen door precisiebombardementen. De V.S. willen Irak ontwapenen vanwege hun 'oorlog tegen het terrorisme'. De aanval wordt ingezet zonder steun van de V.N. Veiligheidsraad, de NATO en de E.G. Op 9-4-2003 zouden US troepen Bagdad innemen, op 1-5-2003 zou US president George W. Bush de oorlog voor gewonnen verklaren. Saddam Hoessein (1937-2006) zou vluchten maar worden opgespoord en de doodstraf krijgen: hij zou in 2006 worden opgehangen.
20 maart
VanVelzen is jarig (1978)

20 maart in Muziek
1873
Geboortedag Russisch-Amerikaanse componist Sergej Rachmaninov (Sergej Vassiljevitsj Rachmaninov, 1873-1943), in Oneg, Novgorod. Werken voor toneel, orkest en koor. Opera's: "De gierige ridder", "Aleko", "Francesca da Rimini". Hij overleed in 1943 in Beverly Hills, Californië.
1917
Geboortedag Engelse zangeres-songwriter en actrice dame Vera Lynn (Vera Margaret Welch, 1917-2020), in Londen. Bijnaam: 'the Forces' Sweetheart'. Songs: "White cliffs of Dover", "We'll meet again", "You can't be true, dear", "Auf wiederseh'n sweetheart", "There'll always be an England". Radio: "Sincerely yours" (WO-II). Films: "We'll meet again", "One exciting night", "Venus fra vestø", "Meet again" 2014. Weldoenster, kwam op voor veteranen, gehandicapte kinderen en de strijd tegen borstkanker. Ze overleed in 2020 op 103-jarige leeftijd.
1937
Geboortedag US gitarist en zanger-songwriter Jerry Reed (Jerry Reed Hubbard, 1937-2008), in Atlanta, Georgia. Bijnaam: 'the Guitar Man'. Country, C&W. Songs: "Guitar man", "U.S. male", "A thing called love", "Alabama wild man", "Amos Moses", "Lord, mr. Ford", "You got a lock on me", "Claw", "Likes of me", "She got the goldmine (I got the shaft)", "The bird", "I'm a slave", "When you're hot you're hot", "Another puff". Hij overleed in 2008 aan longemfyseem.
1950
Geboortedag Engelse drummer Carl Palmer (Carl Frederick Kendall Palmer), in Birmingham. Groepen: 'Atomic Rooster' (songs: "Tomorrow night", "The devil's answer"), 'Emerson, Lake & Palmer' (songs: "Lucky man", "Peter Gunn' theme", "Fanfare for the common man"), 'Asia' (song: "Heat of the moment").
1951
Geboortedag US gitarist en zanger Jimmie Vaughan, in Dallas, Texas. Groep: 'The Fabulous Thunderbirds'. Song: "Tuff Enuff". Solo: "Lost in you", "Like a king", "Love the world", "Boom-bapa-boom", "Kinky woman". Broer van Stevie Ray Vaughan (1954-90), hij maakte samen met hem het album "Family style" (song: "Tick tock").
1954
Geboortedag US gitarist en zanger Jim Seales, in Hamilton, Alabama. Country, C&W. Groep: 'Shenandoah'. Songs: "Next to you, next to me", "I got you".
1961
Geboortedag US drummer en zanger Slim Jim Phantom (James McDonnell). Rockabilly. Groep: 'The Stray Cats'. Songs: "Stray cat strut", "Runaway boys", "Rock this town", "Little miss Prissy", "(She's) sexy and 17". Hij was van 1984-92 getrouwd met de Zweedse actrice Britt Ekland (Britt-Marie Eklund).
1965
Het Eurovisie Songfestival in Napels, Italië wordt voor Luxemburg gewonnen door France Gall (1947-2018) met "Poupee de cire, poupee de son". Voor Nederland wordt Conny Vandenbos (1937-2002) elfde met "Het is genoeg".
1969
Trouwdag John Lennon (1940-80) en Yoko Ono. De plechtigheid vindt plaats in het Britse consulaat in Gibraltar. Ambtenaar van burgelijke stand is Cecil Wheeler, getuigen zijn twee medewerkers van Apple: Peter Brown and David Nuttall. In totaal zijn John en Yoko 70 minuten in Gibraltar. De gang van zaken wordt bezongen in "The Ballad of John and Yoko".
1976
Geboortedag US zanger-songwriter, producer, multi-instrumentalist en acteur Chester Bennington (Chester Charles Bennington, 1976-2017), in Phoenix, Arizona. Leadzanger van 'Linkin Park'. Rock, grunge, metal. Begon in 2007 ook een kledinglijn, getiteld Ve'cel. Bijrollen in de films "Crank", "Crank: High Voltage" en "Saw 3D". In 2017 maakte hij een eind aan zijn leven, op de geboortedag van zijn vriend Chris Cornell (1964-2017), die eerder in 2017 zelfmoord pleegde.
1978
Geboortedag NL zanger-songwriter, toetsennist en gitarist VanVelzen (Roel van Velzen), in Delft. Songs: "Baby get higher", "Lovesong", "Burn", "On my way", "Unwind", "Deep", "Shine a little light", "When Summer ends" (titelsong van de film "Zomerhitte"), "The rush of life", "Sing sing sing". TV: coach bij "The voice of Holland". Hij begon bij theatergroep 'Op Sterk Water'.
1990
De Cubaans-Amerikaanse zangeres Gloria Estefan van 'The Miami Sound Machine' breekt haar rug bij een ernstig ongeluk met haar toerbus, nabij Tobyhanna in Pennsylvania. Het zou goed aflopen: binnen een jaar staat ze weer op het podium. Bij het ongeluk loopt haar echtgenoot Emilio Estefan hoofdletsel op en hun zoon Nayib raakt gewond aan zijn schouder.
1991
Eric Clapton en de Italiaanse actrice Lori del Santo worden in shocktoestand in een ziekenhuis opgenomen nadat hun vierjarige zoontje Conor uit het raam van zijn moeder's flat op de 53-ste verdieping in Manhattan, New York City is gevallen. Het kind is op slag dood. Eric Clapton zou voor Conor de song "Tears in heaven" schrijven (samen met Will Jennings) en daar in 1992 een 'Grammy' voor krijgen.
2020
Sterfdag US zanger-songwriter, acteur en zakenman Kenny Rogers (Kenneth Ray Rogers, 1938-2020). Country, C&W, pop, folk. Groepen: 'The New Christy Minstrels' (song: "Green green") en 'Kenny Rogers and The First Edition' (songs: "Ruby don't take your love to town", "Reuben James", "Just dropped in to see what condition my condition was in"). Solo: "Coward of the county", "The gambler", "Lady", "You decorated my life", "Islands in the stream" (met Dolly Parton), "We've got tonight" (met Sheena Easton).
Zoeken
Deze Dag geeft voor elke dag van het jaar een historisch overzicht van gebeurtenissen en verjaardagen in Groningen, Nederland, de Wereld en de Muziek.